Serçe
Hemen her yerde görülen, külrengi küçük bir kuştur. 10-15 sm. boyundadır. Ağırlığı aşağı, yukarı 30 gramdır. Yürüyerek ilerlemez, sıçrar. Pek hızlı uçamaz. Uçuş hızı saatte 40 km.'yİ geçmez. Havada fazla kalmaktan hoşlanmaz. Tane yediği için toprakta dolaşmayı sever. Sürüler halinde de bulunurlar. Tane, meyve ve böcek yer. Göçmen değildir. Evcil serçe, bataklık serçesi, ağaç serçesi, dağ serçesi, kaya serçesi, altın serçe meşhurlarıdır.
Avrupa, Asya ve bilhassa Afrika’da büyük sürüler halinde dolaşırlar. Amerika ve Avustralya’ya sonradan götürülmüşlerdir. Genellikle kahverengi, siyah ve boz renklidirler. Afrika’da pirinç tarlalarına büyük zarar yapan “altın serçe” sarı tüylüdür. İnsanların çevresinde yaşayan “evcil serçe”nin, sırt ve kanatları kahverengi, karın kısmı gridir. Gerdanında siyah bir leke bulunur. Dişiler daha sönük renklidir. Dişi, kahverengi benekli 4-5 adet beyaz yumurta yumurtlar. Kuluçka süresi 11-12 gün sürer. Yavrular Yumurtadan çıktıktan iki hafta sonra yuvayı terk ederler. Eşler bir yaz süresince 3-4 defa yavru çıkarırlar.
Tırtıl ve böcekleri yediklerinden dolayı faydalı sayılırlarsa da, ekinlere olan zararları daha fazladır. İnsanların çevresinde yaşayan evcil serçenin, sırt ve kanatları kahverengi, karın kısmı gridir. Erkeklerin gerdanında siyah bir leke bulunur. Dişiler daha sönük renklidir. Göçmen değildirler. Çekirdek ve ekmek artıkları da yerler. Ağaçlara, kovuklara, çatı altlarına derme çatma yuvalar yaparlar. Boş kırlangıç yuvalarına da yerleşirler.
Serçe hemen her zaman kantlarin tozuna toprağına bulanmış olarak görüldüğünden soluk renkli sanılır. Ama erkeği özellikle üreme mevsimde canlı renklerle bezenir. Üst bölümleri kızıl kahverengi üstüne siyah çizgidir. Tepesinde boz bir bölge gerdan ve göğsün de genişçe siyah bir leke bulunur. Yüzünün yanları ve alt bölümleri beyazdır. Gerdan ve göğsü lekesiz olan dişiler ayırt edilebilir.Bayağı serçe çalı çırpıdan yaptığı geniş ve oldukça özensiz yuvasını kuştüyü, yün ve kıllarla döşer. Yuva duvardaki oyukla, sarmaşıkların arasında, boruların içinde, ağaç ve çalılarda bulunabilir. Bayağı serçeler başka kuşların yuvalarını kullanır.
Dişi yuvaya kirli beyaz üstüne boz ve kahverengi benekli üç veya beş yumurta bırakır. Bayağı serçe kuzey Amerika, ya ilk kez on dokuz yüz yılın ortalarına götürülmüş, bir yüzyıl geçmeden tüm kıtaya yayılmıştır. Tahıl taneleri ve tomurcuklar besin kaynaklarının önem bir bölümünü oluşturduğundan yalnız kuzey Amerika, da değil, sonradan götürdükleri avusturalya ve yeni Zelanda, da zararlı kuşlar arasında sayılırlar. Bayağı serçenin yakın akrabalarından orman serçesi. Avrasya, kuzey Afrika ve kuzey Amerika da yaşar. Bir birine benzeyen erkek ve dişinin tepesi ve ensesi kızıl kahverengi, göğsündeki siyah leke küçüktür.
Ayrıca yüzlerinde birer siyah benek bulunur. Bayağı serçe kadar yerleşim birimlerine bağlı olmayan bu tür Türkiye, nin kuzey kesimlerinde ürer. Asya ve Afrika da geniş bir dağılım gösteren söğüt serçesi Avrupa da yalnız iber yarım adasında ve balkanlarda bulunur. Kaya serçesi Avrupa ve Asya nın güney kesimleri ile kuzey Afrika da yaşar.Türkiye, de yaygın olan bu türün yaşama ortamı genellikle kayalık yerlerdir. Çöl serçesi yazın Türkiye nin doğu ve güney doğu Anadolu nun bölgelerinde kuluçkaya yatan kuşlar arasında yer alır. Bayağı serçenin dişisine benzeyen bu türün kuyruk ucunda beyaz lekeler vardır. Ötücü kuşların ayrı bir familyasını oluşturan çit serçeleri gerçek serçelere benzemekle birlikte, ince uzun gagalarıyla ayırt edilebilir.
Serçe kuşunun özellikleri
1. İnsanlara yakın çevrelerde yaşarlar.
2. Göçücü değildirler.
3. Gagalıdırlar.
4. 11-12 cm boyundadırlar.
5. 50 kadar türü bulunur.
6. Genellikle kahverengi, siyah ve boz renklidirler.
7. Erkek serçenin gerdanında siyah bir leke bulunur.
8. Dişi serçeler daha sönük renklidir.
9. Serçe kuşları 20-25 yıl yaşarlar.
Serçe kuşunun üremesi
Ağaçlara, kovuklara, çatı altlarına derme çatma yuvalar yaparlar. Boş kırlangıç yuvalarına da yerleşirler. Dişi, kahverengi benekli 4-5 adet beyaz yumurta yumurtlar. Kuluçka süresi 11-12 gün sürer. Yavrular yumurtadan çıktıktan iki hafta sonra yuvayı terk ederler. Eşler bir yaz süresince 3-4 defa yavru çıkarırlar.
Serçe kuşları nerelerde görülür?
1. Avrupa
2. Asya
3. Afrika
4. Amerika (Sonradan götürülmüşlerdir.)
5. Avustralya (Sonradan götürülmüşlerdir.)
Sözlükte “serçe” ne demek?
1. Serçegillerden, insanlara yakın yerlerde yaşayan, kışın göçmeyen, koyu boz renkli, küçük, ötücü bir kuş (passer domesticus).
Serçe kelimesinin ingilizcesi
n. sparrow