Mabed nedir?
Bir inanca bağlı olanların, belirli zamanlarda topluca veya tek başına ibadet ettikleri, özel olarak yapılan binalar. İbadet yapmak için toplanılan yerlere Mabed veya İbadethane denir. Yahudilerin mabedlerine Sinagog ve Havra, Hıristiyanlarınkine; Kilise ve Bi’a veya Savme’a, Müslümanların mabedine Mescid ve Cami denir (Bkz. Cami). Mabedlerde; ibadet yapılır. Dinin emir ve yasakları öğretilir. Zamanımızda mabedlerde konuşan vazifeliler iki şey üzerinde durmaktadırlar.
1- Parlak, yaldızlı sözlerle, acıklı hikayelerle, kahramanlık destanları ile, nağmeli, hazin okumalarla, hatta çalgı ve hoparlörlerle, dinleyicileri rikkate, heyecana getirmek, kalbleri, gönülleri alarak, onların teslim olmalarını, bir gayeye sürüklenmelerini sağlamak.
2- Dinin icaplarını, emirlerini, yasaklarını öğretmek ve bunlara uyulmasını sağlamak.
Bugün Hıristiyanların kiliselerinde ve Yahudilerin havralarında, yalnız birinci iş yapılmakta, kalblerin, ruhların değil de, nefislerin, düşüncelerin birleştirilmesine çalışılmaktadır. Dini vecibeler olarak da eski din adamlarının koydukları ve her zaman, her yerde başka olan şeyler öğretilmektedir. Bunun için, kiliseler, havralar; bir mabed değil, insanları belli düşüncelerin esiri haline getiren bir politika, bir konferans yeri gibidir. cami ve mescidlerde ikinci husus üzerinde titizlikle duranlar, insanlığa hizmette bulunarak onlara din ve dünya rahatlığı için lüzumlu bilgileri öğretmektedirler. İslam dininde cami veya mescid denilen binaların mimari tarz ve üslublarından, tezyinatından ve şekle ait diğer özelliklerinden ziyade, oralarda yapılan işlerin İslamiyete tam uygun olması mühimdir. İslamiyete uymayan işlerin yapıldığı ibadete, çalgı, müzik vs. ile vaaz ve nasihatlere, dine uymayan söz ve davranışların karıştırıldığı yerler, cami ve mescid hükmünden çıkar.