J eğrisi etkisi nedir? (Ekonomi)

(J-curve effect) Devalüasyonun dış ticaret bilançosu üzerindeki etkilerini belirtmek için yapılan bir benzetme. Buna göre, devalüasyonun hemen sonrasında dış ticaret bilançosu dengesi daha da bozulur, ancak bir süre geçtikten sonra devalüasyonun iyileştirici etkileri ortaya çıkmaya başlar. Böylece devalüasyonun dış ticaret bilançosu üzerindeki etkileri adeta bir J harfi çizmiş olur. İlk ortaya çıkan bozucu etkiler J nin alt kıvrık kısmına, ondan sonraki düzeltici etkiler de boyun kısmına benzer. Devalüasyonun etkilerinin bir J harfine benzetilmesi görüşü, 1967 yılında İngiltere’nin sterlini devalüe etmesiyle ilgili araştırmaların sonucunda ortaya atılmıştır. Bunun açıklaması, devalüasyonun ithalat ve ihracat hacimleri üzerindeki etkilerinin zamana bağlı oluşu ile yapılmaktadır. Şöyle ki, devalüasyona rağmen, ithalat ve ihracat bağlantıları önceden yapıldığından, miktarlarda bir değişme olmaz. Ancak ithal fiyatları arttığı, ihraç fiyatları düştüğü için, dış ticaret bilançosundaki açıklar önceleri büyür. Bir süre sonra yeni bağlantılar yapılmaya başlandığında ihracat hacmi genişleyecek, ithalat hacmi daralacak ve devalüasyonun olumlu etkileri ortaya çıkacaktır.