hedging ne demek?

İngilizce bir kelime olan “hedging” [hedge] Türkçe'de;

Fiil olarak kullanıldığında; “etrafını çevirmek, çit ile çevirmek, sınırlamak, engellemek, kısıtlamak, garantiye almak, önlem almak, dolaylı konuşmak, kaçamak cevaplar vermek” anlamına gelmektedir.

Hedging kelimesinin diğer dillerdeki anlamlarına http://nedir.dictionarist.com/hedging bağlantısından ulaşabilirsiniz.

Hedging ne demek? (Ekonomi)

Döviz, menkul kıymet veya mal piyasalarında belirli bir süre sonra alım ve satım işlemi yapacak olan iş adamlarını ve üreticileri bu süre içinde fiyatlarda olası bir değişmenin doğuracağı zararlara karşı korumak için başvurulan bir yöntem. Döviz piyasalarıyla ilgili bir örnek ele alalım. Siparişini bugün veren bir ithalatçıyı gözönünde bulunduralım. Ödeme yaklaşık üç ay sonra, mal kendisine ulaştıktan sonda yapılacak olsun. Eğer bu süre içinde döviz kurları yükselecek olursa ithalatçı bundan zarara uğrar. Çünkü, ithalat bedeli olan döviz karşılığında daha fazla miktarda Türk Lirası ödemesi yapması gerekecektir. Bu durumda ithalatçı döviz kuru riskine karşı korunmak için vadeli döviz piyasası hizmetlerinden yararlanabilir. Şöyle ki bu piyasada üç ay sonra teslim kaydıyla gerekli miktar döviz satın alır. Satın alman vadeli dövizin fiyatı (Bkz. Vadeli Döviz Kuru) yapılan sözleşmede bugünden belirlenmiştir. Dolayısıyla süre dolduğunda ithalatçı gerekli Türk Lirasını ödeyerek satın aldığı dövizleri devralacaktır. O halde vadeli döviz piyasasında böyle bir işlem yapmakla, döviz kurlarındaki değişmelerin doğurabileceği tüm zararlar tamamiyle önlenmiş olur. Kur değişmelerinin zararlarından korunmak için vadeli piyasada yapılan bu işlemler Hedging işlemidir. Kuşkusuz ilerde bir döviz geliri elde edecek olan ihracatçılar, yukarıda anlatılana ters bir davranış gösterirler. Yani bunlar, kurlarda bir düşme olasılığına karşı, yarın kazanacakları dövizleri bugünden, vadeli bir satış sözleşmesi ile ilerde teslim edilmek üzere satarlar. Menkul kıymet piyasalarında Hedging işlemleri de buna çok benzer. Esasen Hedging işlemleri ilk kez emtia piyasalarında ortaya çıkmıştır. İlkel şekliyle Hedging faaliyetini açıklamak için un satışı yapan bir fabrikatörü ele alalım. Bu kişi bugünden aldığı buğdayı öğütüp piyasaya sürünceye kadar fiyatların düşeceğinden endişe etmekte olsun. Acaba böyle bir zarara karşı kendisini nasıl güvence altına alsın (hedging)? Burada yapılması gereken, bugünkü işlemi dengeleyecek şekilde yarın teslim kaydıyla, ikinci bir işlem yapmaktır. Bugünkü alım işlerinin vadeli satış ile veya bugünkü satış işlerinin vadeli alım işlemiyle dengelenmesi’ gibi. Buna göre, un fabrikatörü bugün satınaldığı buğdaya eşit miktar buğdayı vadeli teslim kaydıyla satmalıdır. Bu süre üç ay olsun. Diyelim ki üç ay sonra gerçekten buğday fiyatları düşmüştür. Bu durumda, önceden satmalarak elinde tuttuğu buğdayın değeri azaldığı için buradan bir zarara uğraması söz konusudur. Ancak aynı miktar buğdayı üç ay sonra teslim kaydıyla yüksek fiyattan sattığı için de bir kazancı vardır. Dolayısıyla bir taraftaki kazancı, diğer taraftaki kaybını dengelediği sürece, bu kişinin net bir kar ya da zararı yoktur. Kuşkusuz bu durum buğdayı satın alırken ödediği fiyat ile vadeli teslim satışına uygulanan fiyat arasındaki farka bağlıdır. Bu ikisi ne derece yakın ise hedging o derece güvencelidir. Ancak gerçek hayatta bir kayba uğramlması normaldir. Fakat, bu kayıplar aksi halde uğranılacak olanın yanında çok önemsiz kalır. Hedging işlemine başvurmayan bir iş adamı, ilerde ortaya çıkabilecek fiyat değişmelerinin bütün rizikosunu üstlenmiş olduğu için bir tür spekülasyon yapmış gibi olur.